vrijdag 6 januari 2012

Hoe is het met de water stand rond Twisk


Hoogte kaart van Nederland, Twisk ligt op een rug vanaf de Noordzee gezien (wit) tussen de Wieringermeer en het licht groene stukje Westfriesland
 Het dorp komt in 1245 voor als Twisca en 1639 Twiscke. De plaatsnaam zou mogelijk terugvallen op het oudengelse woord Twicen wat kruispunt van twee wegen betekent. Twisk was dus van oorsprong ontstaan bij een tweesprong of wegafsplitsing. Later zou de plaats verder ontwikkelen naar een lintdorp. Een ander goede mogelijkheid is dat plaatsnaam is afgeleid van een riviertje dat ooit door het dorp stroomde, de Twise. Maar het meest waarschijnlijke is dat de plaatsnaam is afgeleid van het Oudfriese twisca, wat "tussen" betekent. Twisk moet eertijds een buurtschap aan een weg tussen twee dorpen zijn geweest.
Twisk werd op 2 februari 1414 door Willem VI, samen met Abbekerk, Midwoud en Lambertschaag verheven tot de Stede Abbekerk. Later zou Abbekerk gehele stadsrechten hebben met Lambertschaag. Twisk bleef wel verbonden met de stad Abbekerk. Zo was het een onderdeel van de ambtsheerlijkheid Abbekerk-Twisk-Midwoud-Lambertschagen. Dit ambtsheerlijkheid werd in 1742 voor fl. 5000,-. verkocht aan de regenten door de staten van Holland en West-Friesland.
Twisk kent een vrij rustig verlopen geschiedenis. Het dorp kende niet extreme armoedigheid maar ook geen enorme rijkheid en geen grote rampen. Wel is er goede bloei geweest in de 18e, einde 19e en begin 20e eeuw. Die bloei kan men nog steeds zien aan de vele sterk versierde boerderijen en woningen uit die periode. Het dorp stond ook door de eeuwen heen bekend als een vrij welvarend dorp, die welvaart kwam vooral door goede weidegronden die het dorp omringde.
Het bekende oude treinstation van Twisk aan de lijn Hoorn-Medemblik (tegenwoordig een museumlijn) ligt eigenlijk buiten de dorpskern in de buurtschap 't Westeinde. Het stationsgebouw is een Laag langwerpig gebouw werd geopend op 3 november 1887. Het station werd officieel uitgebruik genomen op 5 januari 1941.
Het huidige Twisk is een combinatie van stolpboerderijen en huizen, een deel van de huizen dateren uit 18e, 19e en begin 20e eeuw. Hierdoor kan men er vrij goed het dorpsbeeld van toen nog zien. Een deel van de stolpboerderijen zijn rijksmonumenten.
Eén van de bekendste is wat men de Muntenboerderij noemt. Deze stolpboerderij dateert uit de 16e eeuw. De naam ontleent zich aan het feit dat bij een restauratie in 1974 een witte Siegburger pot vol Spaanse Matten werd gevonden door één van de werklieden. De pot en de gouden dukaten uit dezelfde eeuw als dat de stolp komt. Bij de veiling leverde ze een kapitaal op. In 1995 werd de stolp nogmaals gerestaureerd, ditmaal aan de hand van oude kaarten uit 1850. De stolpboerderij is enkele jaren na de restauratie een bed & breakfast geworden.
Twisk telt 50 rijksmonumenten.


Uit de tekst hier boven blijkt dat Twisk al in de twaalfde eew bestond en de rivier de Twise vrij in de Zuiderzee uit stroomde.
de Stise heet nu de Dorpssloot waarvan je naar Medemblik en Onderdijk kan varen waar ook het gemaal staat en het water in het IJsselmeer verdwijnt.
Een op afstand regelbare dam

Een nieuw gemaal enkele weken in gebruik nabij de gras drogerij de vorige was van de jaren 80

Er word hard gepompt

Het oude cadetjes land
 De sloten in de omgeving hadden een grijs blauwekleur een teken dat er veel hemelwater is gevallen
Oud cadetjes land en links verkaveld land met drain


Waterberging iin ruststand (sinds een jaar of 5 aanwezig)
In de Jaren 80 is in Twisk een ruilverkaveling geweest, daarbij is de waterhuishouding flink aangepakt door diverse niveaus te creëren.
Dit heeft tot gevolg gehad dat alles beter te beheersen is,maar de vaar routes sterk zijn afgenomen.
Ook de bemaling van Opmeer en omstreken is daardoor sterk verbeterd, ik weet nog uit mijn jeugd dat het daar altijd hoog water was bij  heftige regenval.
De deelbare kap in aanbouw

Een gestroomlijnde spiegel

Samenvattend kwam ik tot de conclusie dat we de voeten drooghouden en tijdens mijn rondje belande ik in Oostwoud bij de Familie Geel.
Ik werd hartelijk ontvangen met een bakkie en koek, even bij praten over de OBT en andere ontwikkelingen.
Ook ben ik even wezen kijken in Jan zijn domein een werkplaats waar van alles gebeurt van stroomlijn en het herbouwen van oude auto's.
De Familie Geel heeft ook een museum aan huis en is in de zomer maanden open. (Museum De Baan Oostwoud)

tot de volgende keer

Geen opmerkingen:

Een reactie posten